Rafale Fransız Dassault imalatı, çok rollü, 4+ nesil bir savaş uçağıdır. Envanterdeki Mirage ve Super Ethendart savaş uçaklarının yerini almak için geliştirildi. 1970 yılından itibaren Avrupalı devletler eskiyen envanterlerini yenilemek ve artan Sovyet tehdidine karşılık verebilmek için yeni nesil bir savaş uçağına ihtiyaç duymuşlardır. Bu ihtiyaçtan doğan ortaklık İngiltere, İtalya, Almanya ve İspanya ile birlikte 1970’lerin sonunda ivme kazandı. Sonrasında ihtiyaç ve isterleri uyuşmadığı için Avrupa Konsorsiyumundan (Eurofighter Typhoon) ayrılan Fransa yoluna Dassault Rafale ile devam etti.
İlk prototip uçuşunu 4 Temmuz 1986’da tamamlayan ve teslimatların 1996 yılında başlaması planlanan Rafale teslimatlarına 2001 yılında ancak başlayabilmiştir.
A, B, C ve M modelleri üzerinden geliştirilen varyantlara sahip olan Rafale’nin A modeli tek koltuklu zamanının teknolojisini yeterlilikle karşılayan gelişmiş bir savaş uçağı modeli olarak ortaya çıkmış olup onu takiben çift koltuklu B modeli ve ardından A modeli üzerinden geliştirilmiş, C modeli ile hava kuvvetlerine hizmet vermeye devam etmiştir. Bunun yanında uçak gemisi konuşlu olmak üzere donanmaya hizmet etmesi için geliştirilen şasi ve iniş takımının güçlendirilmesi, gövde yapısının ve kaplamasının güçlendirilmiş ve durdurucu kanca takılmış M modeli ile hiç gerçekleştirilmemiş olan keşif varyantı Rafale R bulunmaktadır.
Rafale gövde inşasında kullanılan güçlü ve aynı zamanda hafif kompozit malzemeler sayesinde radar izi düşürülmüş, fly-by-wire(yapay zeka destekli uçuş sistemi), elektronik taramalı aktif faz dizinli(AESA) radarı, yüksek taşıma kapasitesi, yüksek manevra kabiliyitini saplayan kanard ve delta kanat yapısı, konvansiyonel ve nükleer mühimmat yelpazesi gibi özellikleriyle rakiplerine diş gösteren çift motorlu, oldulça yetenekli bir savaş uçağıdır.
Pilota iyi bir görüş açısı sağlayan geniş bir kanopiye, delta kanat yapısıyla birlikte onu destekleyen kanardlara, yanal yüzeylere yerleştirilmiş çift hava alığı ve motorların üzerinde tek dikey stabilizeye sahiptir.
Rafale, her biri 11,250 IBF kuru itme gücü ve art yakıcı ile 17,000 lbf’ye kadar itme gücü üreten 2 adet Snecma M88-2 art yanmalı turbofan motorlarla donatılmıştır. Maksimum 1.8 Mach hıza ulaşabilmekte ve ve harici üç yakıt tankı ile birlikte 2.000 deniz mili menzile ulaşabilmektedir. Muharebe yarıçapı 1.000 deniz mili olan uçağın maksimum görev irtifası 50.000 Feet’tir ve dakikada 60.000 Feet’lik bir tırmanma yeteneğine sahiptir.
1 adet 30mm GIAT 30/M791 dahili otomatik topa sahip olan Rafale, Fransız ve Avrupa menşeli bir çok mühimmatı kulllanabilmektedir. MICA, Meteor uzun menzilli hava-hava füzeleri, Exocet gemisavar füzeleri, güdümlü güdümsüz bombalar, Scalp seyir füzesi, ASMP nükleer seyir füzeleri kullanabilmektedir.
Rafale manevra, elektronik, kullandığı silahlar bakımından oldukça yetenkli bir savaş uçağı olarak öne çıkıyor. Bir tatbikatta ABD’li stealth F-22’yi tespit edip, kilit attığı iddia ediliyor. Benzer zamanlarda geliştirilen Eurofighter’a göre çok daha sorunsuz ve güvenilir bir uçaktır. Ancak en büyük dezavantajı oldukça yüksek fiyatı. Fransa Rafale’yi pazarlamak için uzun yıllar uğraştı. Sonunda Katar, Hindistan ve Mısır’a satmayı başardı.
Rafale’nin donanma versiyonu Rafale-M oldukça önemli. Fransa uçak gemisi konuşlu savaş uçağı üretebilen dünyadaki ender ülkelerden biri. Ayrıca Rafale ABD Donanmasına ait uçak gemilerine iniş-kalkış yapabliyor. Herhangi bir ihtiyaç halinde iki donanma ortak harekat ve uçuşlar için eğitimler icra ediyor.
2001 yılından itibaren Fransız Hava Kuvvetlerine ve sonrasında M modeli ile birlikte Fransız Donanmasına hizmet veren Rafale sahip olduğu tek uçak gemisi olan Charles de Gualle uçak gemisinde konuşlanmış vaziyette Fransız Donanmasının ana vurucu gücünü oluşturmaktadır. Halihazırda Fransa’nın yanı sıra Hindistan, Mısır ve Katar Hava Kuvvetlerine hizmet veren Rafale savaş uçağı için geçtiğimiz haftalarda Fransız ve Yunan hükümetleri arasında da bir görüşme gerçekleşmişti. Avrupa’nın iki şımarık çocuğu; Emmanuel Macron ve Kiriakos Mitsotakis 10 Eylül 2020’de bir araya gelmiş ve Yunanistan’ın Fransadan yapacağı alımları görüşmüşlerdi. Mitsotakis yaptığı açıklamada ‘’Silahlı Kuvvetleri güçlendirmenin vakti geldi..’’ demiş ve 18 adet Dassault üretimi Rafale savaş uçağı, 4 adet fırkateyn ve 4 adet donanma helikopteri alacaklarını belirtmişti. Uzun yıllardır ordusunu bizimle mukayese eden, Türk Silahlı Kuvvetleri kadar etkin ve caydırıcı kılmak isteyen komşumuz belirli zaman aralıklarıyla böyle alımları yapmaya kalkışsa da her seferinde ekonomisine aldığı ağır darbeler sonucu hayallerine bir süre daha veda etmek mecburiyetinde kalıyor.
Rafale-M Teknik Özellikleri:
1 Mürettabat
15.27 metre uzunluk
10.8 metre genişlik
5.34 metre yükseklik
24.500 kg maksimum kalkış ağırlığı
10.600 kg boş ağırlık
Her biri 50 kN güç üreten (Afterburner ile 75 kN) Snecma üretimi M88-2 turbofan motor
3700 km – 2000 nm maksimum uçuş menzili
1852 km – 1000 nm uçuş yarıçapı
Maksimum Hız:1.8 mach(2,150 km/h)
Fransız Donanmasında 44 adet Rafale-M aktif hizmette.
