Amphibious Transport Dock (LPD) olarak adlandırılan gemiler Türkçeye ‘Havuzlu Çıkarma Gemisi’ olarak çevrilmiştir. Bu gemilerin ana özelliği amfibi operasyonlarda kullanılmak üzere çok sayıda çıkarma gemisini veya hovercraftı (hava yastıklı tekne) altındaki havuzda barındırması ve birden çok helikopterin iniş-kalkış yapmasına imkan veren geniş helikopter pistlerinin olmasıdır.
LPD’ler ismen ve şeklen en çok LHD’ler ile karıştırılmaktadır. LHD’ler ile birçok özelliği benzer olsa da birçok farklılığı da bulunmaktadır. En temel farklılık tonajıdır. LPD’lerin tonajları 7000 ton ile 20000 ton arasında değişmekte iken LHD’lerin tonajı 45000 tona kadar yükselmektedir. Ek olarak LPD’lerde herhangi bir sabit kanatlı hava aracı (uçak) görev yapmamaktadır. LPD’lerin maliyetleri LHD’lere kıyasla daha azdır.
LPD’lere çok benzer olan bir diğer gemi LSD’dir (Landing Ship Dock-Havuzlu Çıkarma Gemisi). LSD, LPD ile neredeyse aynı özelliklere ve tasarıma sahiptirler. LPD’ler daha büyük ve ağır deniz araçlarıdır.
1974’te Kıbrıs’a başarıyla çıkan Türkiye, Harekat sonrasında da amfibi gücünü hep korudu ve her daim diri tuttu. 1997 yılında DzKK, kamuoyu ile de paylaştığı ‘Açık Denizlere Doğru’ başlıklı strateji belgesinde uzak denizlerde Türkiye Cumhuriyeti’nin hak ve menfaatleri koruyup, gözetecek bir deniz gücü yapılanmasının oluşturulacağının ilk sinyallerini verdi. Bu belge aynı zamanda LPD’lere dönük istek ve arzunun olduğu belirtilen ilk yerdir.
Türk LPD’si için ilk girişim Haziran 2000’de Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) tarafından yayınlanan Bilgi İstek Dokümanı (BİD) ile gerçekleşti. (BİD ile SSM, projeyi yürütmesi muhtemel şirketlerden ön bilgi almayı ve yeterlilikleri öğrenmek istemektedir. Gelen geri dönüşler ile proje daha da derinleştirilecektir.) Resmi olmasa da kamuoyu tarafından TCG Levent olarak adlandırılan balta başlıklı 12 bin ila 15 bin ton deplasmana sahip, 2 adet helikopter pisti ve 615 deniz piyadesini bünyesinde bulundurması beklenen LPD, döneminin birçok projesi gibi ekonomik krizden ötürü rafa kaldırıldı.
Haziran 2005’te yapılan Savunma Sanayii İcra Kurulu (SSİK) toplantısında LPD (Havuzlu Çıkarma Gemisi) projesi tekrar gündeme geldi ve 12 Aralık 2006’da yapılan SSİK toplantısında derinleştirildi. 6 Nisan 2007’de yayınlanan BİD’e 10 Ağustos 2007’ye kadar yerli ve yabancı (Projeye ilgi gösteren yabancı şirketler: İtalyan Fincantieri Cantieri Navali Italiani; Güney Koreli Hanjin Heavy Industries & Construction; İspanyol Navantia; Hollandalı Merwede Shipyard Nieuwbouw; Fransız DCNS Group; Amerikan Northrop Grumman Ship Systems; İngiliz DML Davenport Royal Dockyard; ve Alman ThyssenKrupp Marine Systems – Surface Vessel Division.) gibi 31 şirket cevap verdi. 2 yıla yakın değerlendirmeden sonra Şubat 2010’da SSM, 7 yerli şirkete (Anadolu Deniz İnşaat Kızakları A.Ş, Çelik Tekne Sanayi ve Ticaret A.Ş, DEARSAN Gemi İnşaat Sanayi A.Ş, DESAN Deniz İnşaat Sanayi A.Ş, İstanbul Denizcilik Gemi İnşa San ve Tic. A.Ş, RMK Marine Gemi Yapım Sanayi A.Ş. ve SEDEF Gemi İnşaatı A.Ş.) Teklife Çağrı Dosyası yayınladı. İngiliz BAE System ile ortak tasarladığı proje ile ihaleye katılan Koç Holding iştiraki RMK Marine, Çinli Yuzhao Sınıfı Projesi ile Kaptanoğlu Holding iştiraki Desan Tersanesi ve İspanyol Juan Carlos Sınıfı Proje ile Turkon Holding iştiraki Sedef Tersanesi, Havuzlu Çıkarma Gemisi ihalesine teklif verdi. 26 Aralık 2013 günü projeyi Sedef Tersanesi’nin aldığı açıklandı. Şubat 2014’te SSM ile Sedef Tersanesi arasında kontrat görüşmeleri başladı ve 1 Haziran 2015 günü sözleşme imzalandı. 30 Nisan 2016 Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi’nin yapımına başlandı.
Geçen zaman içerisinde projede birçok değişiklik yapıldı. 2000’de ve 2005’te düşünülen 2 adet helikopter pistine sahip ~13500 tonluk gemi, DzKK’nin mevcut ihtiyaçlar ve konjonktür çerçevesinde yaptığı değişimler ve eklemeler ile 6 adet helikopter pistine sahip, 27 bin tonluk Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi şekillendirildi.
TCG Levent’in Özellikleri:
- Uzunluk: 171.66 metre
- Genişlik: 27.00 metre
- Draft: 5.50 metre
- Deplasman: 13.500 ton
- Azami Sürat: 20.5 knot
- Menzil: 6000 deniz mili, 14 knotta
- Kapasite: 700 ton F-76 yakıtı, 200 ton JP-5 yakıtı, 300 ton tatlı su
- Öz Savunma 2 adet 40mm çift namlulu top, 2 adet 20mm Phalanx CIWS, 4 adet12.7mm uzaktan kumandalı makineli tüfek
- Ana Tahrik: 4 adet 2500 kW dizel motor, 4 adet 1500 kW dizel jeneratör
- Çıkarma Aracı Kapasitesi: 4 adet LCM ve 2 adet LCAC
- Hastane: 25 yatak kapasiteli tam teşekküllü
- Araç Garajı: 1285 m²
Kaynaklar:
https://www.navy.mil/
https://www.globalsecurity.org/index.html
TÜRK DENİZ KUVVETLERİ STRATEJİSİ’NDE DÜNÜŞÜM VE BİR UYGULAMA ÖRNEĞİ OLARAK TÜRK DENİZ GÖREV GRUBU-Yıl: 4, Sayı: 12, Ağustos 2017, s. 167-182-Cenk Özgen-Sosyal Bilimler Dergisi
