Kasım 2007’de Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Araştırma Merkezi Komutanlığında (ArMerKom) “Lazer ile Parıltı Takip Sistemi” (LAPTES) modeli oluşturularak Deniz Kuvvetleri Komutanlığı için ilk defa lazer ile elektro-optik sensör tespit çalışması yapıldı. Geliştirilen sistem ile 29 Kasım 2007 tarihinde ilk defa keskin nişancı dürbünü tespiti; 21 Ekim 2009 tarihinde denizaltı periskopu tespiti yapıldı. Mart 2009’da ilk LAPTES prototipi üretildi. 3 Ekim 2012 tarihinde ilk defa envanterdeki bir güdümlü mermiye ‘Lazer ET (Elektronik-Taarruz) denemesi yapıldı. Lazer tabanlı ET, Deniz Kuvvetlerindeki muharip unsurlara entegre edilmesi maksadıyla Savunma Sanayii Müsteşarlığı/DzKK tarafından 4 Nisan 2016 tarihinde NAZAR Projesi başlatıldı.
Aynı yıl SSB ile Meteksan Savunma arasında sözleşme imzalanarak; NAZAR Projesi, Meteksan Savunma ana yükleniciliğinde geliştirilmeye başlandı. NAZAR Kara, NAZAR Deniz ve Nazar Kompakt olmak üzere 3 farklı modelde geliştirilen NAZAR’ın Temmuz 2019’da Faz-I kritik tasarım aşaması tamamlandı
NAZAR Projesi kapsamında geliştirilen sistemin lazer elektronik taarruz sisteminin çalışması prensibi ise dost unsura güdümlü mermi ateşlenmesinden sonra ilk olarak doğru dalga boyunda bir lazer kaynağı ile füzeyi aydınlatıyor ve aydınlatılan füzenin arayıcı başlığında ‘kedi gözü’ diye tabir edilen parlama oluşturuyor. Çıplak gözle görülemeyen bu parlama NAZAR tarafından kilitlenerek takibe alınıyor. Takip sırasında hedefe yönlendirilen lazer ışını başlığa kilitleniyor ve başlık körleşip, dost unsuru takip edemiyor. Sonuç itibariyle dost unsura yönelik güdümlü füze tehdidi bertaraf edilmiş oluyor. NAZAR sadece savaş zamanında değil; barış zamanında elektronik karşı tedbir sistemlerinin geliştirilmesi için test ve eğitim aracı olarak da kullanılabilecek.
NAZAR’ın menzili açıklanmamıştır ancak savaş gemilerinde konuşlu yakın hava savunma sistemlerinin menzilinden (maksimum 5.5 km) fazla olduğu belirtilmiştir. NAZAR sadece güdümlü mermiler için değil, EO/KÖ tabanlı sensörlere sahip Helikopter, İHA ve İDA’lara karşı da kullanılabilecektir.
22 Mart 2021 tarihinde bir Gabya sınıfı fırkateynine güdümlü mermilerin imhası için NAZAR Projesi kapsamında geliştirilen Lazer Elektronik Taarruz Sistemi (LETS) entegre edildi. Böylece LETS ilk defa TSK envanterine girmiş oldu. NAZAR Deniz modeli, TF-2000 hava savunma harbi muhribinde de bulunacaktır.
NAZAR Elektronik Harp Sistemi’nin Genel Özellikleri:
- Lazer hedefi körleştirme ve şaşırtma
- 360° tespit, takip ve imha
- Lazer ile elektronik taarruz
- Asimetrik hedef tespiti
- Uyarlanabilir sistem çözümü
- İhtiyaca uygun konfigürasyon
NAZAR Elektronik Harp Sistemi’nin Modelleri:
- NAZAR Kara: Kritik tesis, yerleşke ve üslerin korunması için
- NAZAR Deniz: TF 2000 Hava Savunma Harbi muhribi, TCG ANADOLU Helikopter ve SİHA taşıma/ havuzlu çıkarma gemisi gibi büyük savaş gemilerinin korunması için,
- NAZAR Kompakt: Fırkateyn, korvet, karakol botu, hücumbot gibi küçük tonajlı savaş gemilerinin korunması için
NAZAR Elektronik Harp Sistemi’nin Kullanım Alanları:
- Stratejik öneme sahip sivil yapılar (barajlar, enerji ikmal ve üretim tesisleri, rafineriler, havalimanları, meydanlar vb.)
- Askeri tesisler (deniz üsler, ileri muhabere karargahları vb.)
- Savaş gemileri
Kaynakça:
- https://www.defenceturkey.com/tr/icerik/dzkk-gabya-lets-ve-nazar-lazer-et-sistemlerine-bir-bakis-5438
- https://www.defenceturkey.com/tr/icerik/nazar-projenin-basindan-itibaren-tf-2000-icin-uygun-bir-elektronik-karsi-tedbir-sistemi-olarak-dusunuldu-4774
- https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/dusman-fuzelerine-nazar-degecek/2337477
