İnsansız ve otonom sistemlerin öneminin tüm dünya ülkeleri tarafından anlaşıldığı günümüzde; ülkemiz bu sistemleri en etkin kullanan ülkelerin başını çekiyor. Terörle mücadele başta olmak üzere; sınır ötesi operasyonlar, istihbarat ve gözlem görevleri gibi stratejik birçok görevde insansız hava araçlarını etkin bir şekilde kullanıyor.
Ülkemizin önde gelen savunma kuruluşlarından Ares Tersanesi ve Meteksan Savunma‘nın yürüttüğü ULAQ Projesi ile ülkemiz; insansız otonom sistemlerde farklı bir klasmana yükseliyor.
28 Ekim 2020 tarihinde kamuoyu ile paylaşılan ULAQ Projesi; Ares Tersanesi ve Meteksan Savunma’nın ortaklaşa yürüttüğü araştırma geliştirme faaliyetlerinin sonucunda ortaya çıkmıştır. Proje ismini, Orta Asya Türk kültüründen itibaren devleti her alanda temsil eden ve sahip olduğu tüm özelliklerle kendilerine hayran bırakan devlet görevlisi elçilere verilen isimden almaktadır. Donanmalarda her savaş gemisi ülkenin toprağı ve elçiliği olarak kabul edilir.
ULAQ Serisinin ilk versiyonu olan SİDA(Silahlı İnsansız Deniz Aracı) ülkemizin ilk muharip sınıf SİDA projesi olma özelliğini taşıyor.
Proje Takvimi:
- Aralık 2020’de ilk prototip
- 2021’in ilk çeyreğinde yerli üretim füzelerimizden olan Cirit ve Umtas füzeleri ile atış testleri icrası
- İlk faz prototip fazı olan SİDA’nın ardından; istihbarat toplama, mayın avlama, denizaltı savunma harbi, yangın söndürme ve insani yardım/tahliye amaçlı insansız deniz araçları üretimi
ULAQ SİDA Sistemi’nin Özellikleri:
- Uzunluk: 11 metre
- Menzil: 215 deniz mili (400 km)
- Hız: Maksimum 35 Knot (65 km/h) maksimum
- Faydalı Yük Kapasitesi: 2 ton
- Gece gündüz görev yapabilme yeteneği
- Milli haberleşme altyapısı
- Sürü görev yapabilme yeteneği
- Uzaktan kontrole ek yapay zeka ve otonom davranış özellikleri
- Sahip olduğu tüm sistemlerde elektronik harp koruması
- Kara ve Deniz platformlardan kontrol edilebilme
- Yüzer unsurlardan denize indirilebilme
- Deniz durumu 5’te operasyon kabiliyeti(2m,4m dalgalar)
- Stabilize top entegre edilebilir yapı
SİDA’nın, karadan komuta kontrol aracından kumanda edilebileceği gibi uçak gemisi, fırkateyn, çıkarma gemileri gibi yüzer platformlardan da denize atılması ve kumanda edilmesi kullanım esnekliği sağlayacaktır.
ULAQ Sistemi Operasyonel Kabiliyetler:
- Keşif ve İstihbarat görevleri
- Silahlı Eskort
- Su Üstü Harp
- Asimetrik Harp
- Stratejik Üs Güvenliği
ULAQ Sisteminin Kazanımları:
ULAQ Sistemi ile ülkemiz düşük maliyetlerle caydırıcı bir sisteme sahip olacaktır. Ürün çeşidinin artmasıyla ülkemiz savunma ve taarruzda daha stratejik hamleler yapabilecek yetkinlikte olacaktır. Vatan savunması Mavi Vatan sınırlarının dışında başlar konsepti; savaş alanlarında daha uygulanabilir olacaktır. Deniz Kuvvetlerimizin riskli görevlerde bu sistemleri kullanması ile birlikte, Deniz Kuvvetlerimiz düşmana korku, dosta güven vermeye devam edecektir. Milli veri ağı sayesinde harp unsurlarımızın daha etkin kullanımı söz konusu olacaktır. Bu projeden kazanılan tecrübelerle yeni özgün projelerin kapısı aralanacaktır.
Donanmamıza katılacak yeni sistemlerin proje sürelerinin uzun olması dolayısıyla ULAQ Sistemi donanmamızın bazı ihtiyaçlarına cevap verebilecektir. 8 km menzilli Cirit ve UMTAS füzeleri ile ULAQ denizlerde çok ciddi bir silah olacaktır. ULAQ 8 km menzile kadar saldırı yeteneği ile donanmalardaki birçok silahın atış menziline girmeden düşmana taarruz yeteneğine sahiptir. Donanmalarda asimetrik hedeflere saldırı ve yakın savunma için kullanılan 20-25-30-35-40 mm topların atış menzili 8 km’ye erişememektedir. 8 km ve üzerine atış yapabilen donanma topları ise sadece 57-76-127 mm toplardır. Ancak su üzerinde 65 km/saat hıza erişen, çok keskin manevralar yapabilen ULAQ’ı savaş gemilerindeki top ile vurmak oldukça zordur. Böyle küçük bir hedefe anti-gemi füzesi atılamaz. Hem maliyet hem de vuruş başarısı bakımından etkili bir çözüm değildir.
Ayrıca gövdede kompozit malzeme ve görünmezlik boyası kullanılırsa ULAQ denizlerde neredeyse tespit edilemez olacaktır. Türk SİHA’larının havadaki başarısı ULAQ ile Mavi Vatan’a, denizlere taşınacaktır.
Düşman gemiler ULAQ’ı tespit etmekte ve vurmakta oldukça zorlanacak. Dünya donanma savaş literatürüne yeni kavramlar geliyor.