Amerika Birleşik Devletleri Donanmasının görev ihtiyaçları ve stratejik/ jeopolitik öncelikli hedeflerini gerçekleştirme nedenlerinden dolayı, 80’li yıllarda yeni bir destroyer inşa etme gereksinimi ortaya çıkmıştır.
İnşa edilecek yeni destroyerin envantere alındığı ilk tarihten itibaren geliştirmeye açık olması, yeni teknolojilerin inşa edilmiş olan bu sınıf destroyere entegre edilebilmesi, gemi kullanım ömrünün 30 yılın üzerinde olması gibi kriterler ortaya çıkarılmış ve 1988 yılında ilk gemi inşasına başlanmıştır. Projenin hayata geçirilmesi ile yıllık ortalama en az 5 geminin hizmete alınması planlanmıştır. Gemi inşa aşamasına ve yıllık ortalama 5 gemi teslim edileceğinden; BATH IRON WORKS VE INGALLS SHIP BUILDING Şirketlerinin (proje üretimi sırasında bu şirketler yıllar içerisinde çeşitli iş ortaklıkları kurmuş ve isim değişikliği yapmışlardır) ayrı ayrı aynı sınıf gemi inşasına başlamaları onaylanmıştır.
Fotoğraf: Burak Reis Yavuz
1988 yılında inşa edilmeye başlanan ilk gemi Amerikan bağımsızlık günü yıldönümü olan 4 Temmuz 1991 tarihinde Amerikan Donanması hizmetine girmiştir. İnşa edilen bu gemi sınıfına adını veren ve 4 Temmuz 1991 tarihinde donanmaya teslim edilen ilk gemi Amerikan Ordusunun ünlü amirali Arleigh Albert Burke’nin ( 1901-1996) ismi verilerek onurlandırılmıştır.
1991 yılında göreve başlayan Arleigh Burke sınıfı gemilerin üretimine halen devam edilmektedir. Yıllar içerisinde gelişen Amerikan savunma sanayi ürünleri ve buna bağlı olarak elde edilen silah, sistem ve sensörlerin inşa edilmekte olan projeye entegre edilmesi sağlanmıştır. İlk siparişler olan Arleigh Burke’ler FLIGHT 1 serisi olarak adlandırılmıştır. Teknolojik yenilikler neticesinde FLIGHT 2, FLIGHT 2A ve günümüzde inşa aşamasında olan FLIGHT 3 serisi gemiler Arleigh Burke sınıfı gemilerin genel yapısını oluşturmaktadır.
Genel yapısal ve Tekne üzerinde çok büyük iyileştirme/değişiklik bulunmayan bu yükseltme serilerinde gelişen güdümlü mermi teknolojisine istinaden farklılıklar bulunmakla beraber, ana görev yeteneklerinde bir değişikliğe gidilmemiştir. Arleigh Burke sınıfı gemilerin inşasına karar verilirken bu gemilerin okyanus aşırı bölgelerde uzun görev icra edebilmeleri istenmiştir. Okyanus aşırı görevlerde balistik füze imha edebilme, deniz altı savunma harbi, su üstü harbi, hava savunma harbi, barışı destekleme harekatı gibi görevleri tek başına yapabilecek bir gemi olarak tasarlanmıştır.
DDG-51 (USS ARLEIGH BURKE) ve DDG-78 (USS PORTER) borda numarası arasında bulunan gemiler FLIGHT 1 ve 2 olarak sınıflandırılmıştır. DDG-79 (USS OSCAR AUSTIN) ve DDG-119 (USS DELBERT DE BLACK) borda numarası arasında bulunan gemiler FLIGHT 2A , DDG-120 borda numarası sonrasında bulunan gemiler FLIGHT 3 olarak sınıflandırılmıştır.
Arleigh Burke Sınıfı Destroyerlerin Seri Farklılıkları
FLIGHT serileri arasında bulunan farklara kısaca değinmek gerekirse ;
FLIGHT 1 ve 2 , FLIGHT 2A’ya göre 2 metre daha kısa ve yaklaşık 1100 ton daha hafiftir. Gemiler üzerinde bulunan SPY-1 Radarı, SLQ-32 E/H sistemi gibi sensörler ile taşıdıkları güdümlü mermiler arasında versiyon farklılıkları
bulunmaktadır.
Gemilerin en temel özelliği yüksek irtifa balistik füzeleri tespit ve imha sistemi olan AEGIS sistemine sahip olmalarıdır. İlk üretim yılı olan 1991’ den itibaren Arleigh Burke sınıfı gemilerin sayılarının istenilen seviye ulaşmasıyla birlikte önceki destroyer sınıfı olan envanterdeki Spruance sınıfı destroyerler envanterden çıkarılmış ve destroyer olarak kullanımda sadece Arleigh Burke sınıfları kalmıştır.
Arleigh Burke Sınıfı Destroyerlerin Genel Özellikleri
- Uzunluk : 153,8 m
- Ağırlık :8364 ton
- Ana Tahrik Sistemi: 4 x LM 2500 Gaz Türbini
- Silahları:
- Tomahawk BLOCK 3 ve 4 (865 NM)
- 8 x McDonnell Douglas HARPOON (130 NM)
- SM-2 BLOCK 3, 3A, 3B ve 4 (90 NM)
- SM-3 (650 NM)
- SM-6 (200 NM)
- 127 mm Top
- 2 x PHALANX Vulcan 1 B
Hedeflenen Amerikan stratejisi gereği son yıllarda 4 adet Arleigh Burke sınıfı destroyer İspanya’nın Rota. Limanında sürekli olarak konuşlandırılmaya başlanmış olup aynı zamanda Güney Çin Denizi Basra körfezi gibi bölgelerde de sürekli olarak konuşlandırma yapılmıştır.
