Meteksan Savunma Uluslararası Satış, Pazarlama ve Kurumsal İtibar Direktörü Burak Akbaş ile ULAQ İDA, MİLSAR Radarı, Nazar elektronik taarruz sistemi ve denizaltı sistemleri üzerine konuştuk.
1.Soru | Meteksan Savunma-ARES Tersanesi ortaklığında geliştirilen ULAQ insansız deniz aracı oldukça ilgi çekti. ULAQ Türkiye’de üretilen en gelişmiş ve donanımlı insansız deniz aracı. ULAQ aracındaki Meteksan Savunma katkısı nedir? Hangi ürünler, sistemler, entegrasyonlar Meteksan Savunma tarafından yapıldı?
ULAQ’ın tespit ve teşhis yeteneğinin artırılması için Meteksan Savunma üretimi kara radarları ya da türevleri kullanılacak mı?
Öncelikle şunu belirtmek isterim ki; ARES Tersanesi ile birlikte ULAQ İnsansız Deniz Aracı ile Dünya çapında bir teknolojiyi ve ürünü ortaya çıkardık. ULAQ’ın ilk lansmanını gerçekleştirdiğimiz günden itibaren hem Türkiye’de hem de yurdışında oldukça ilgi gördüğünü memnuniyetle görüyoruz.
ULAQ’ın teknesi, güç-tahrik sistemleri gibi sistemler bu konuda uzman olan Ares Tersanesi’nin sorumluluğunda geliştirildi. Sistemin otonom çalışması, algoritmaları, komuta kontrol sistemi ve elektronik alt sistemleri ise Meteksan Savunma tarafından hayata geçirildi. Örnek olarak ULAQ’ın karadan kontrol edilmesi için geliştirilen Sahil Kontrol İstasyonu (SAKİ) Meteksan Savunma tasarımı bir birim. Bildiğiniz üzere SAKİ bünyesinde kaptan ve nişancı konsolları yer alıyor. Kaptan konsolu üzerinden ULAQ kontrol edilirken, nişancı konsolundan füze sistemi veya 12.7 mm uzaktan kumandalı silah sistemi gibi sistemlerin kontrolü sağlanıyor.
ULAQ üzerindeki Meteksan Savunma üretimi sistemlerden bahsederken, kritik bir bileşen olduğundan dolayı haberleşme sistemini özellikle vurgulamak gerekiyor. Meteksan Savunma’nın İnsansız Hava Araçları için geliştirdiği, 200 km’nin üzerinde gerçek zamanlı veri aktarımı yapabilen, elektronik harbe dayanıklı AKSON Veri Bağı ürünümüz bulunuyor. Bu ürünü ULAQ için özelleştirdik. ULAQ’ın görüş hattı haberleşmesi bu sistem ile sağlanıyor. Ancak ULAQ üzerinde farklı haberleşme sistemleri de bulunuyor.
ULAQ’ın komuta kontrol sistemi üzerinden görev planlama, takip, otonomi gibi tüm işlevler kontrol edilebiliniyor. Aracın faydalı yüklerinin kontrolleri uzaktan komuta, yarı otonom ve tam otonom modlara sahip, bu sayede operatöre önemli kullanım kolaylıkları sağlıyor.
ULAQ üzerinde ARES Tersanesi ve Meteksan Savunma ürünleri dışında diğer firmalardan tedarik ettiğimiz farklı birimler de mevcut. Bu noktada ULAQ’da maksimum yerli katkı oranı olmasına özellikle dikkat ediyoruz ve TSK’nın harekat ihtiyaçlarını da bütünüyle dikkate alıyoruz.
ULAQ’ın üzerinde şu an seyir radarı buluyor. Ancak bildiğiniz gibi Meteksan Savunma radar sistemleri alanında Türkiye’nin lider özel sektör şirketi konumunda bulunuyor. Bu kapsamda çeşitli platformlar için geliştirdiğimiz radar sistemleri var. Bu radarların farklı ULAQ konfigürasyonlarında kullanımı ya da özel görevler için kullanılması ileride mümkün olabilir. Bu konuda çalışmalarımız devam ediyor.
2.Soru | ULAQ’ın silahlı versiyonu dışında denizaltı savunma harbi versiyonu da yeni Meteksan Savunma ürünleri içerecek, Meteksan Savunma’nın alanına giren önemli bir konu denebilir. ULAQ’ın denizaltı savunma harbi versiyonunda sonar olacak mı yoksa araç başka araçlardan gelen bilgilerle mi görev yapacak?
Yayınlanan görsellerden yola çıkarak araçta kullanılacak torpidolar ithal mi olacak, yerli Orka hafif torpidosunun envantere girmesi beklenecek mi? Yoksa araca Orka envantere girince sonradan mı entegrasyon yapılacak?
Araçta hafif torpido dışında ROKETSAN ürünü DSH Roketleri kullanılacak mı ve deniz mayını-dip bombası kullanma yeteneği olacak mı?
METEKSAN Savunma, Savunma Sanayi Başkanlığı tarafından Türkiye’nin Sualtı Akustiği Mükemmeliyet Merkezi yaklaşımı ile görevlendirilmiş bir şirket. Bu doğrultuda uzun yıllardır sonar sistemleri konusunda çalışıyor, önemli yatırımlar yapıyoruz. Bu kapsamda ULAQ üzerinde yer alması muhtemel farklı sonar sistemleri üzerinde de çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
ULAQ’ın denizaltı savunma harbi versiyonunda sonar kullanılacak ancak ULAQ gibi bir sistemin sonar konfigürasyonunu müşterinin operasyonel isteklerine göre belirlemek gerekiyor. Biz ULAQ için MİLGEM Korvetlerinde başarıyla görev yapan, YAKAMOS milli sonarımızın kompakt bir versiyonu üzerinde çalışıyoruz. Elbette sadece bu tip bir sonar değil, farklı operasyonel ihtiyaçlar için farklı sonarlar da ULAQ’da kullanılabilir. Örnek olarak çekili dizin sonarlarının da ULAQ’a entegre edilebilmesi mümkün. İnsansız deniz araçlarından çekilebilecek ve yeni nesil akustik sensör teknolojilerine sahip slim/thin line çekili dizin sonarlar üzerinde yoğun olarak çalışıyoruz.
Biz DSH versiyonunda kullanılacak farklı silah sistemlerinin de, SİDA versiyonunda olduğu gibi tamamen yerli olmasını arzu ediyoruz. Tedarikçi ve kullanıcı makamının görüşü de bu yönde. Bu konuda Türk Deniz Kuvvetlerinin harekat ihtiyaçlarını da dikkate alıyoruz. Bu şekilde en uygun ürünleri seçip, ULAQ’a entegre etme konusunda çalışmalarımız devam ediyor.
3.Soru | Deniz Sistemleri Semineri’nde konuşan Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Teknik Başkanı Tuğamiral Ramis Akın “Standart ara yüzlerin bir arada çalışabilir insansız sistemleri geliştirmemiz gerekiyor. Mevcut Savaş Yönetim Sistemleri ile tam uyumlu insansız sistemlerin geliştirilmesine ihtiyaç var.” açıklaması yapmıştı.
Meteksan Savunmanın bu konuda ve ULAQ özelinde bu konuda bir çalışması var mı ya da olacak mı? Bu konuda başka Türk Savunma şirketleri ile iş birlikleri olabilir mi?
Türk Deniz Kuvvetlerinin ihtiyaç ve talepleri ULAQ üzerinde nasıl etkili oldu? Bu ihtiyaç ve taleplere göre ULAQ aracında değişiklikler, revizyonlar olacak mı?
Daha önce belirttiğim üzere ULAQ’ın kontrolü Sahil Kontrol İstasyonu (SAKİ) üzerinden gerçekleştiriliyor. Ancak SAKİ’nin donanım ve yazılımı bir araç üzerine entegre edilebileceği gibi bir karargahın komuta merkezine de ya da bir savaş gemisine de entegre edilebilir. Bu sayede ULAQ farklı bir su üstü platformlardan kontrol edilebilir. Bizim de önümüzdeki dönemdeki en önemli hedef ve amaçlarımızdan biri bu.
ULAQ’ın mevcut savaş yönetim sistemleri ile entegre olması çok kritik bir konu, bu sebeple ULAQ’ın ADVENT gibi savaş yönetim sistemlerine entegrasyonu için çalışmalarımızı çok yoğun şekilde sürdürüyoruz. Çok kısa bir süre içinde bu entegrasyonu tamamlamayı hedefliyoruz. Ayrıca MILGEM gemilerinin Milli Sonarı YAKAMOS’un da ADVENT’e tam entegrasyonu olacak.
Türk Deniz Kuvvetlerinin ihtiyaç ve talepleri ULAQ üzerinde nasıl etkili oldu sorunuza cevaben öncelikle şunu belirtmem gerekiyor; Deniz Kurdu Tatbikatı’nda başarıyla atış testlerini gerçekleştirdiğimiz ULAQ, ARES Tersanesi ve Meteksan Savunma’nın tamamen öz kaynakları ile hayata geçirdiği ilk ULAQ prototipi idi.
Üzerinde böyle bir füze sistemi olup, bir tatbikat kapsamında hareket halinde iken art arda 2 lazer güdümü füze atışı yapıp Dünya’da başarılı olmuş başka bir insansız deniz aracı bulunmuyor. Bu sebeple gerçekleştirilen atış testleri bizim için çok önemliydi ve gurur duyduğumuz bir başarıyla sonuçlandı. Burada ROKETSAN’a ve tüm ekibine de şükranlarımızı sunuyoruz.
Şu anda ULAQ için Savunma Sanayii Başkanlığımız ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığımız ile çok yakın çalışıyoruz. Onların görüşlerine ve operasyonel ihtiyaçlarına yönelik olarak ULAQ’da değişiklikler gerçekleştiriliyor.
4.Soru | Meteksan Savunma tarafından geliştirilen NAZAR elektronik taarruz sistemi çok dikkat çeken bir ürün oldu. Ürünün muadillerini üretebilen ülke sayısı çok az.
NAZAR sistemi hakkında bilgi verebilir misiniz? NAZAR nedir, ne işe yarar, savaş gemilerini ve sabit kara tesislerini nasıl füzelere karşı korur? Sistem ve türevleri hangi Türk savaş gemi sınıflarında kullanılacak? Sistemin ihracatı düşünülüyor mu?
NAZAR sadece ülkemizde değil Dünya’da da oldukça yenilikçi bir ürün. Bu tip sistemler üzerinde çalışan, başarılı olmuş ülke sayısı bir elin parmaklarından daha az. Bu sebeple NAZAR Meteksan Savunma olarak en çok değer verdiğimiz projelerimizden biri.
Bildiğiniz üzere elektro-optik ve kızılötesi güdümlü füzeler gelişen teknolojiler ile sadece su üstü araçları değil sivil-askeri tesisler içinde giderek artan şekilde tehdit oluşturuyor. Füze teknolojileri gelişirken karşı tedbirleri de yerli olarak geliştirmemiz oldukça önemli.
NAZAR projesi sözleşmesini geçtiğimiz yıllarda Savunma Sanayi Başkanlığı ile imzalamıştık. Projenin ilk fazı kapsamında geliştirilen NAZAR Kara Sistemi’ni de ilk kez İDEF-2021’de sergilenmiştik. NAZAR Kara Sistemi kritik öneme sahip tesisleri korumak için elektro-optik, kızılötesi başlıklı füzelere karşı geniş bant karıştırma lazer imha kabiliyeti sağlayan bir sistem.
NAZAR şu anda kullanılan mevcut sistemlere göre füzeleri çok daha uzun mesafelerden etkisiz hale getirebilecek. NAZAR sadece füzelere karşı değil diğer asimetrik tehditlere karşı da tespit-gözlem yeteneğine sahip olacak. Bu noktada NAZAR’ın etkinliğinin artırılması için diğer sistemlerle de beraber çalışmasını arzu ediyoruz, bunun için çalışmalarımız devam ediyor.
NAZAR Kara Sistemi mobil bir platform üzerine konuşlandırıldı. Burada sistemin farklı yerlere taşınabilmesi amaçlandı. Projenin 2’nci fazında ise savaş gemilerimizin güdümlü mermilere karşı savunma kabiliyetinin artırılması için gerekli modifikasyonlar yapılmasını ve sistemin askeri gemilere konuşlandırılmasını hedefliyoruz. Bu sebeple SAHA EXPO fuarında da NAZAR’ın bir fırkateyn üzerine konuşlandırılmış modelini sergilemiştik.
Fırkateynlerden daha küçük gemiler için de NAZAR’ın daha kompakt versiyonlarının kullanılması mümkün. Bu konuda da çalışmalarımız devam ediyor.
NAZAR’ı ilk sergilediğimiz İDEF-2021’den beri sistem dünyadan büyük ilgi gördü. Şuan da bu konuda gelen talepler var ancak bizim önceliğimiz Türk Deniz Kuvvetleri. NAZAR kullanıma girdikten sonra sistemin dost ve müttefik ülkelere ihracatı için seçici olarak çalışmaları başlatmayı planlıyoruz.
5.Soru | Meteksan Savunma İHA-SİHA’lar için MİLSAR radarını geliştiriyor. MİLSAR özellikle bulutlu havalarda İHA’ların görüntü almasını sağlayacak.
MİLSAR hakkında bilgi verebilir misiniz? Ürün ne zaman kullanıma hazır olacak?
Türk Deniz Kuvvetlerinden İHA-SİHA’larda kullanım için talep var mı? Deniz karakol versiyonu geliştirilecek Aksungur İHA-SİHA’da kullanımı düşünülüyor mu, Meteksan Savunma tarafından öneriliyor mu?
Uzun süreli görevlerde havada gözlem yapan İHA’larda elektro-optik sistemler kullanılıyor. Bu sistemlerin etkisiz kaldığı hava şartlarında ya da İHA’lar bulut üzerinde uçuş yaparken, MİLSAR İHA’ların sürekli bakan gözü olacak. MİLSAR’ı tasarlarken taktik sınıf İHA’lara bile entegre edilebilecek şekilde küçük, hafif, düşük güç tüketimine sahip bir radar geliştirmeyi hedefledik. MİLSAR ortaya çıktığında bunu başarmış olduğumuzu gördük.
MİLSAR, bir yapay açıklık (Synthetic Aperture Radar / SAR) ve hareketli hedef tespit (Moving Target Indicator / MTI) radarı. SAR ve MTI özellikli radarlar, elektro-optik algılayıcıların etkisiz kaldığı hava koşullarında da yüksek çözünürlüklü görüntü sağlamaya devam edebildiği için, keşif ve gözetleme uçaklarının ve uydularının vazgeçilmez algılayıcısı konumunda. MTI özelliği ise İHA’ların saatlerce havada kalmasının ana nedenlerinden olan, yerdeki takip edilmesi gereken faaliyetlerin izlenmesi noktasında devreye giriyor.
Meteksan Savunma mühendisleri tarafından geliştirilen MİLSAR’ı öne çıkaran özelliklerinin başında, Bayraktar TB2’den ANKA’ya, Aksungur’dan AKINCI’ya kadar taktik ve stratejik seviye yerli platformlarımızın tamamında çalışma yetkinliğine sahip yegane radar olması geliyor. MİLSAR’ın kullanılması için yurt içindeki İHA üreticileri ile yakın şekilde görüşürüyoruz. Yakında umarım MİLSAR’ı operasyonel olarak İHA’larımızda görürüz.
6.Soru | Meteksan Savunma denizaltılar için birçok sistem geliştiriyor ve üretiyor. Bu sistemler hakkında bilgi verebilir misiniz?
Meteksan Savunma’nın neredeyse tamamen yerli olması beklenen MİLDEN denizaltıları için ne gibi çalışmaları var?
Meteksan Savunma olarak sualtı akustik sistemlerde çok önemli yetkinlikler kazandık. Sonar sistemlerinin tamamında, içerisindeki piezo-elektrik seramiklere kadar tüm bu teknolojileri yerli ve milli olarak ülkemize kazandırdık. Bundan sonraki hedeflerimizden birini de su üstü platformlarında elde ettiğimiz kazanımları denizaltı platformlarına taşımak oluşturuyor.
Meteksan Savunma’nın denizaltı platformlarına yönelik geliştirdiği sistemler arasında hidrofonlar, yan dizin sonar sensörleri, kestirim pasif sonarı, kestirim mesafe bulucu sonarı, sayısal sualtı akustik modem, sonar sistemleri ön elektronik, sinyal işleme ve hüzme oluşturma donanım ve yazılımları, sonar operatör arayüz yazılımları yer alıyor. Tamamen yerli ve milli olarak geliştirilen bu sistemler, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde yer alan mevcut denizaltıların modernizasyon faaliyetleri kapsamında görev alırken, aynı zamanda milli tasarım faaliyetleri devam etmekte olan MİLDEN Milli Denizaltı Projesi için de büyük önem taşıyor.
Meteksan Savunma tarafından tamamen yerli ve milli olarak öz kaynakları ile geliştirilen MSH-01 Hidrofonu, AY / PREVEZE sınıfı denizaltı gemilerinin pasif sonar silindirik hidrofon dizini (CHA), pasif mesafe bulucu sonar (PRS) dizin grupları, kendi gürültüsünü ölçüm (ONA) sistemi ve kavitasyon gösterim (CI) sistemi sensörü olarak kullanılıyor. MSH-01, hem Türk Bahriyesi hem de dünya Bahriyeleri genelinde kullanımda olan Tip 209 Mod 1000 ve Tip 209 Mod 1400 sınıfı arasındaki denizaltıların bahse konu sonar sistemlerinde kullanılabiliyor.
Denizaltıların gövdesi boyunca sancak ve iskele taraflarına monte edilen ve yan dizin sonarı ıslak tarafını oluşturan sensörler ise yine Meteksan Savunma tarafından üretiliyor. MSH-11 sensörünün de hem Türkiye hem de dünya genelinde kullanımda olan Tip 209 Mod 1400 sınıfı denizaltıların yan dizin sonar sistemlerinde kullanılması hedefleniyor.
MÜREN PREVEZE Milli Üretim Entegre Sualtı Savaş Yönetim Sistemi Geliştirilmesi Projesinde TÜBİTAK BİLGEM’in Sonar Alt Sistem Yüklenicisi olan Meteksan Savunma, sensörlerden gelen analog sinyalleri yükselterek, sayısala çeviren ön elektronik donanımları ile bu sayısal sinyallerin sinyal işleme ve hüzme oluşturma donanım ve yazılımlarının geliştirilmesinden sorumlu olarak görev alıyor.
Ayrıca Kestirim Mesafe Bulucu Sonar (IDRS) Projesi kapsamında Meteksan tarafından geliştirilmekte olan sonar da Proje kapsamında PREVEZE Sınıfı denizaltı gemilerimize entegre edilmiş olacak. Böylece proje tamamlandığında PREVEZE Sınıfı denizaltı gemilerimizin Entegre Sualtı Savaş Yönetim Sistemi ve Sonar Alt Sistemleri dışa bağımlılıktan kurtarılmış olacaktır.
Milli Denizaltı (MİLDEN) Projesi’nin çalışmaları büyük bir hızla devam ediyor. Maksimum yerli katkının gözetildiği bu projenin önemli bileşenlerinden birisi de sonar sistemleridir. Meteksan Savunma olarak, sadece bugünün değil geleceğin sonar teknolojilerine de çalışıyoruz. Geliştirmekte olduğumuz sistemleri denizaltı platformlarına uyarlayarak, MİLDEN Projesi’nde geleceğin denizaltı ihtiyaçlarına katkıda bulunmayı hedefliyoruz.
7.Soru | Meteksan Savunma üretimi sonar Türk Deniz Kuvvetleri envanterindeki denizaltı savunma harbi korveti olan MİLGEM’lerde başarıyla görev yapıyor. Sonar farklı ülkelere ihraç edilen MİLGEM korvetlerinde de kullanılacak.
Meteksan Savunma’nın sonar stratejisi nedir? Nasıl yeni ürünler gelecek?
Aslında bir çok konuyu diğer sorularda konuştuk ancak ekleme yapmam gerekirse; yeni nesil bir akustik vektör sensör sistemi üzerinde çalışıyoruz. Bu sistemin Sonobuoy’larda, su altı erken uyarı sistemlerinde kullanılması için çalışmalarımız devam ediyor.
Özellikle insansız deniz araçlarından çekilebilecek ve yeni nesil akustik sensör teknolojilerine sahip slim/thin line çekili dizin sonarlarına yönelik olarak Fiber Optik Akustik sensör teknoloji üzerinde çalışıyoruz. IDEF’te de ilk prototipini sergilemiştik.
Yine bu teknolojinin MILDEN projesi kapsamında yerli olarak tasarlanacak ve üretilecek yeni nesil denizaltılarımızda yan dizin sonarı olarak kullanılmasına yönelik çalışıyoruz.
Daha önce de belirttiğim üzere ULAQ için MİLGEM Korvetlerinde başarıyla görev yapan YAKAMOS milli sonarımızın kompakt bir versiyonu üzerinde çalışıyor, 2022 yılı içerisinde tamamlamayı hedefliyoruz.
Sualtı akustiği çalışmalarından elde ettiğimiz bilgi birikimi ve tecrübe ile ortaya koyduğumuz ileri teknoloji barındıran elektronik birimler, hassas akustik sensörler ve gelişmiş hüzme oluşturma, tespit ve takip algoritmaları sayesinde, sualtı silahları için de önemli alt sistemler geliştiriyoruz. Bu konuda çalışmalarımız çok yoğun bir şekilde devam ediyor.
Sonar alanında en kritik konulardan birini ihracat olarak görüyoruz. Bugüne kadar elde ettiğimiz ihracat başarılarını daha da ileriye taşımak, uluslararası pazarlarda rekabet edebilen sualtı akustik ürün ve çözümleri ile ülke ekonomisine katkı sağlamak en önemli hedeflerimizden biri.
8.Soru | Meteksan Savunma havadaki İHA’lara, su üstündeki askeri araçlara, su altındaki denizaltılara ürünler üretiyor ve geliştiriyor. Meteksan Savunma’nın ilerde geliştirilmesi beklenen insansız sualtı araçları için çalışmaları var mı? Varsa bilgi verebilir misiniz?
Su altında iletişim oldukça ciddi bir sorun. Bu sorun nasıl çözülebilir? Dünyada bazı şirketler optik haberleşme sistemleri geliştiriyor. Bu çalışmalara bakışınız nedir?
İnsansız sualtı araçları Meteksan Savunma’nın mevcut çalışmaları ve teknolojik bilgi birikimi ile uyumlu bir alan, bu sebeple Dünya’daki insansız sualtı araçları konusundaki gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Bu konuda mevcut durumda yürüyen bazı çalışmalarımız var.
Meteksan Savunma olarak NATO’nun sayısal sualtı akustik haberleşme protokolü olan ve geçtiğimiz dönemde yayınlanan JANUS protokolüne katılım sağladık. Hatta NATO’daki bu çalışmalarda yönlendirici rol oynadık.
Bu çalışmalara paralel olarak da Savunma Sanayi Başkanlığının bizi görevlendirdiği sualtı sayısal akustik modem projesi vardı. Bu proje için ürettiğimiz SSAM isimli bir ürünümüz var. Bu modem NATO JANUS protokolü ile uyumlu dünyanın ilk sayısal sualtı akustik modemi. Dünya’da ilk olduğunu tekrar vurgulamak isterim. Bu modem sualtı sayısal haberleşmesinde, erken uyarı alt sistemlerinde kullanılabilecek bir ürün ancak üzerinde çalışmalarımız devam ediyor.
Bildiğiniz üzere yerli şirketlerimiz helikopter-denizaltı balık adam-denizaltı haberleşmesini sağlayacak bir ürün geliştirdiler. Meteksan Savunma’nın en büyük değerlerinden biri şudur; savunma sanayi şirketlerimizden biri bir alanda yerli ve milli, ileri teknoloji bir ürün geliştirdiyse ülkede yatırım tekrarı olmaması, kaynakların verimsiz kullanılmaması için o alana girmeyi tercih etmiyoruz. Bu sebeple bir çalışma yapmayı düşünmüyor, gerçekleştirdikleri önemli kazanım için bu konuda çalışan şirketlerimizi tebrik ediyoruz.
9.Soru | İnsansız Deniz Aracı konusunda Meteksan Savunma & ARES Tersanesi iş birliğini gördük. İnsansız kara araçları konusunda da Meteksan Savunma ile bir şirketin iş birliğini görebilir miyiz?
Askeri Radar ve Sınır Güvenliği Zirvesi’nde ilk kez bir İnsansız Kara Aracı (İKA) üzerine entegre edilmiş Retinar PTR-X radarımızı sergiledik. Bu yönde çalışmamız devam ediyor. Ancak İKA üretmek gibi bir amacımız kesinlikle bulunmuyor, hali hazırda Türkiye’de bu konuda çalışan birçok şirket var.
Diğer taraftan İKA üreten şirketlere, İHA ve İDA projeleri için geliştirdiğimiz alt sistemlerle katkı sağlayabileceğimizi düşünüyorum. Bu konuda İKA üreticilerinden bir talep gelirse her zaman göreve hazırız.