1. SORU | Donanma ve askeri denizcilik konusunda en önemli unsurların başında üsler, limanlar ve tersaneler geliyor. Savaş gemileri ve denizaltılar seyir görevleri haricinde bu bölgelerde bulunur ve buradan silah, yakıt, tamir ve bakım gibi birçok ihtiyaçlarını karşılarlar. Ayrıca bu stratejik bölgeler savaş zamanları düşmanın ilk hedefi olacaktır.
Askeri liman, üs ve tersanelerin savunulması için Meteksan Savunma tarafından nasıl çalışmalar yürütülüyor? Tespit, önlem ve müdahale olarak bilgi verebilir misiniz?
Meteksan olarak kritik tesislerin korunmasına yönelik birçok sistem geliştirmekteyiz ve bunları komple bir tesis güvenlik çözümü olarak sunabiliyoruz. Bildiğiniz üzere her bir kritik tesisin farklı tehditleri bulunmaktadır, biz de bu kapsamda öncelikle tehditleri ve tesisin ihtiyaçlarını analiz ettikten sonra, optimum çözümü paydaşlarımıza sunuyoruz.
Kritik tesislere yönelik dron tehditleri her geçen gün artmaktadır. Radar, kamera ve karıştırma sistemlerinden oluşan KAPAN sistemimiz ile dron tehditlerinin tespitini, tespit edilen tehditlerin dron olarak sınıflandırmasını ve karıştırma sistemleri ile başarıyla etkisiz hale getirilmesini sağlıyoruz. KAPAN sistemimizin rakip sistemlere göre öne çıkan önemli özellikleri kuş ile dron ayrımını başarıyla yapması, yere yakın veya yüksek irtifada düşük ve yüksek hızda hareket eden tehditleri aynı anda tespit ve takip etmesi, yapay zeka algoritmalarıyla sınıflandırması, takip performansı ve tehditleri birçok frekans bandında başarıyla karıştırmasıdır. KAPAN sistemimizin geliştirmesinde Savunma Sanayi Başkanlığımızın önemli destekleri olmuştur, bunu da bu vesileyle belirtmek isterim.
Ayrıca kritik tesislerimizin yine tehditleri arasında EO/IR başlıklarına sahip güdümlü mühimmatlar bulunmaktadır. Bu tehditlerin kamaştırma kullanılarak etkisiz hale getirilmesi üzerinde sınırlı sayıdaki ülkeler yeni yeni çalışmalar yürütmektedir. Yine Savunma Sanayi Başkanlığımızın destekleri ile geliştirdiğimiz NAZAR sistemi birçok banttaki EO/IR mühimmatları kamaştırarak başarıyla etkisiz hale getirmektedir. NAZAR sistemi sadece kritik tesislerin güvenliğinde değil, aynı zamanda su üstü platformlarımızın güvenliğinde de kullanılabilmektedir.
Askeri liman, tersane ve deniz kenarındaki kritik tesislerin ayrıca su üstü ve sualtı tehditleri bulunmaktadır. Bildiğiniz üzere Meteksan Savunma’nın geliştirdiği YAKAMOS Sonar ailesi gerek yurt içi gerekse de yurt dışı birçok platformda kullanılmaktadır. Sualtı akustik sistemler alanında özellikle YAKAMOS Sonar ailesinden elde ettiğimiz teknoloji ve deneyimler ile günümüzde önemli bir tehdit haline gelen dalgıç ve küçük insansız deniz araçlarının tespiti ve sınıflandırması için de yenilikçi çözümler üzerinde çalışmaktayız. Uzak mesafelerden düşük gürültülü tehditlerin pasif olarak algılanmasına yönelik Fiber-Optik Sensör dizinleri üzerinde çalışmalarımız son aşamaya gelmiştir. Bu sayede Fiber-Optik Sensör dizininin sabit kullanımı ile deniz kenarındaki kritik tesislerin güvenliğinde ve ARES Tersanesi ile birlikte geliştirdiğimiz ULAQ üzerinde çekili dizin kullanımı ile de açık denizlerdeki tehditlerin tespitinde ülke olarak önemli kazanımlar elde edeceğiz.
İnsansız deniz aracımız ULAQ, üzerinde bulunan diğer donanımlar ile kritik tesislerin güvenliğinde önemli rol üstlenecektir. Özellikle suüstünden gelebilecek silahlı insansız deniz araçları, kamikaze insansız deniz araçları, küçük botlar gibi tehditlerin, 7/24 keşif-gözetleme yapabilecek ULAQ İnsansız Deniz Aracı ile tespit edilmesi, hatta etkisiz hale getirilmesi mümkündür. Yakın zamanda kritik tesislerin suüstü ve sualtı tehditlerine yönelik olarak insansız deniz araçlarının tüm dünyada çok etkin bir rol alacağını değerlendiriyor, ULAQ ile bugünden buna hazır olduğumuzu belirtmek istiyorum.
2. SORU | Ukrayna-Rusya Savaşı savunma sanayii için oldukça ders verici nitelikte. Ukrayna, kamikaze botlar ile Rus Donanmasına ciddi zararlar verdi. Kamikaze botlar tesisler için de ciddi tehdit oluşturabilecek nitelikte.
Meteksan Savunma kamikaze botlara karşı bir çalışma yürütüyor mu? Düşük kesit alanına sahip bu botların tespiti ve imhası için neler yapılmalı, hangi ürünler kullanılmalı?
Daha önce belirttiğim üzere Meteksan Savunma olarak, düşük görünürlüğe sahip dalgıç, kamikaze bot, mini insansız deniz altı vb. tehditlere yönelik pasif tespit ve sınıflandırma yapabilen Fiber-Optik Sensör dizinleri üzerinde çalışmaktayız. Bu dizinin ULAQ üzerinde çekili kullanımı ile tehditlerin tespiti ve yine ULAQ üzerinde bulunan çeşitli silah sistemleri ile de imhası mümkün olacaktır.
Diğer taraftan radar alanında ülkemizin lider özel sektör firmasıyız. Bu alanda elde ettiğimiz deneyimleri, deniz güvenliği için de kullanmak üzere bazı çalışmalarımız bulunuyor. Bu noktada tesise yerleştirilecek ve denize bakacak radar ve kamera süitleri ile özellikle su üstünden gelebilecek küçük boyutlu tehditleri tespit etmeyi hedefliyoruz. Yakın zamanda bu konuda çalışmalarımızı da olgunlaştıkça duyurmaya devam edeceğiz.
3. SORU | Yine Ukrayna-Rusya Savaşı’nda boru hatları da hedef alındı. Su altında doğalgaz, petrol, elektrik, internet, su gibi farklı iletim hatları bulunuyor. Bu stratejik hatlara yapılacak saldırılar ciddi sorunlara yol açabilir.
Oldukça uzun mesafe kat eden savunmasız bu hatlara yapılacak saldırılar nasıl ve hangi yöntemlerle tespit edilebilir?
Bu hatlara yapılacak saldırı tespit edildikten sonra önleme nasıl yapılabilir?
Geliştirdiğimiz Fiber-Optik Sensör dizinleri sualtında sabit olarak kullanılabilecek ve uzak mesafelerden veri aktarabilecek yapıdadır. Bu dizinin boru ve iletim hattı bölgelerinde sabit kullanımı ile tehditlerin tespiti ve sınıflandırması mümkün olmaktadır. Ayrıca insansız deniz aracımız ULAQ, üzerindeki sensörler ile tehditleri tespit etmekte ve gerekli önlemlerin alınmasını sağlamaktadır.
Meteksan olarak gerek geliştirdiğimiz sistemler ve platformlar gerekse de tecrübemiz ile kritik tesislerin güvenliğini sağlayacak komple çözümleri optimum olarak paydaşlarımıza sunabiliyoruz.
4. SORU | Meteksan Savunma & ARES Tersanesi tarafından geliştirilen ULAQ insansız deniz aracının üs-liman savunma versiyonu bulunuyor. Bu versiyonun özellikleri, görev tanımı hakkında bilgi verir misiniz? Bu versiyon 12.7 mm silahlı kule ile tanıtıldı. Araçta tanıtılandan farklı silah ve tespit sistemleri entegre edilecek mi?
Meteksan Savunma ve ARES Tersanesi iş birliğiyle geliştirilen Türkiye’nin ilk SİDA’sı ULAQ, bilindiği üzere ilk atış testini Mayıs 2021’de gerçekleştirmişti. Roketsan üretimi CİRİT Lazer Güdümlü Füze Sistem ile gerçekleştirilen atış testi esnasında ULAQ, salvo şekilde iki adet CİRİT Füzesi ateşlemiş ve hedefini başarıyla imha etmişti.
Daha sonra ULAQ’a 12.7mm çapında Uzaktan Komutalı Silah Sistemi entegre ettik. Böylelikle daha önce CİRİT ve L-UMTAS Füzeleri’ni atma kabiliyeti kazanan ULAQ SİDA, 12.7mm’lik UKSS de kullanabilir duruma geldi. 12.7mm UKSS entegre edilen ULAQ konfigürasyonuna ise “ULAQ Üs/Liman Savunma Botu” adını verdik. Bu noktada ilk amacımız zaten adından da anlaşılacağı üzere; Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı sorumluluk sahasında bulunan üs ve limanların, savunulması. ULAQ İnsansız Deniz Aracı’nın ülkemizin mavi vatan savunması, deniz kıta sahanlığımızın ve münhasır ekonomik bölgelerin korunmasında ne kadar önemli bir sistem olduğunun farkındayız. Bu doğrultuda ULAQ’a farklı ihtiyaçlar kapsamında yeni sistemlerin entegre edilmesi için yoğun faaliyetlerimizi devam ettiriyoruz.
5. SORU | Gelişen insansız teknolojiler, dalgıçlar ve denizaltılar için ULAQ’ın denizaltı savunma harbi versiyonun çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu ULAQ versiyonu hakkında bilgi verir misiniz? Araçta gelinen nokta ve kullanılan sistemler nelerdir?
ULAQ üzerinde farklı iki tip sonar düşünüyoruz: Pasif Fiber Optik Sensör Dizini ve daldırılabilir YAKAMOS-RT. Her iki sonar da hareket halinde kullanılabilmektedir, bu önemli bir nokta.
Pasif Fiber Optik Sensör dizini ile önceki sorularda yeterince konuştuk, ancak ürünümüzün tüm testleri sonuçlandığında yine sizinle bir araya gelerek daha detay bilgi vermekten büyük memnuniyet duyarım.
YAKAMOS-RT, YAKAMOS 2020 sonarımızın ölçeklenebilir ve uyarlanabilir mimarisi kullanılarak geliştirildi. Boyutu, hafifliği ve geri çekilebilirliği sayesinde platformların hareket kabiliyetini kısıtlamamaktadır. Aktif ve pasif modları bulunmaktadır. YAKAMOS-RT daldırılabilir sonar ile ULAQ’a DSH (Denizaltı Savunma Harbi) yeteneği kazandırmış olacağız. Açık denizlerde ülkemize çok büyük güç katacaktır.
Röportaj için Sayın İrfan YILDIZ’a ve Meteksan Savunma’ya teşekkür ederiz. MaviVatan.net özel röportajıdır. Yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.