ASELSAN Üretimi ZOKA – Akustik Torpido Karşı Tedbir Karıştırıcı ve Aldatıcıları
Denizaltıya torpido fırlatıldığı an denizaltı bunu tespit eder ve tepki vermek için belirli bir süre bulunur. Denizaltı torpidoya ZOKA sistemleri fırlatılır. ZOKA torpidoya yapay gürültü yayarak denizaltıyı tespit etmesini engellemeye çalışır. Ayrıca sistem yaydığı yapay gürültü ile denizaltıyı olduğundan farklı konumda göstermeye çalışır ve torpidonun rotasını saptırır. Bu şekilde denizaltıyı korur.
Zoka efektörleri akustik güdümlü bütün torpido sistemlerine karşı savunma sağlar.
ZOKA efektörleri, akustik güdüme sahip aktif, pasif ya da kombine modda çalışabilen bütün torpido tehditlerine karşı etkili olacak özelliklere sahiptir. ZOKA efektörleri, HIZIR Suüstü Torpido Karşı Tedbir Sistemi ve ZARGANA Denizaltı Torpido Karşı Sistemlerinde kullanılmakta olup her iki sistemde de aldatıcı ve karıştırıcı olmak üzere iki ayrı tipte ZOKA efektörü bulunmaktadır.
Zoka karıştırıcıları akustik gürültü yaratarak pasif sonarlı torpidolara karşı denizaltı gürültüsünü maskeleyerek, torpidoların hedefi bulmasını engellerken; aktif sonarlı torpidoların ise tespit mesafesini kısaltır ve bu sayede kaçınma manevrası ve kaçış için zaman kazandırır.
ZOKA karıştırıcıları torpidoların akustik çalışma frekans aralığını kapsayacak şekilde, geniş bantlı yüksek seviyeli gürültü yayını yaparlar. Bu sayede pasif torpidolara karşı denizaltı gürültüsünü maskelerken aktif torpidolara karşı da ortam gürültüsünü arttırarak denizaltıdan yansıyan sinyalin tespit mesafesini azaltırlar.
Zoka aldatıcıları ise açık tabirle taklitçidir. Platformun (denizaltı, gemi vs) fiziksel ve akustik özelliklerini taklit ederek torpidoyu üzerine çeker. Gemi gürültüsü üretme ve torpido aktif yayınına cevap verme fonksiyonlarını kullanarak bahsi geçen olayı gerçekleştirirler. Platformun akustik ve dinamik karakteristiklerini taklit ederek torpidoyu yanıltarak kendi üzerine çekerler. Aldatıcılar arkalarından çekilen hidrofonları ile dinleme yaparken eşzamanlı olarak gemi gürültüsü üretme ve torpido aktif yayınına cevap verme fonksiyonlarına sahiptirler.
Kullanılacağı torpidoya göre boyutu değişebilen zoka sistemi su üstü ve denizaltı platformları için savunma sağlamaktadır. Tehdit torpidoyu izleyen ve farkındalığı yüksek olan Zoka atış öncesi programlanabilme özelliğine de sahiptir.
Deniz kuvvetleri için her biri birer askeri üs olan su üstü ve denizaltı gemilerin savunmasında büyük öneme sahip olan anti-torpido sistemleri hiç şüphe yok ki yüksek stratejik öneme sahiptir.
ZOKA aldatıcı ve karıştırıcılarının birlikte kullanılmasıyla, akustik torpidolara karşı üst seviyede etkinlik sağlanmıştır. Suüstü gemilerinden ve denizaltıların su topları ve/veya lançerlerinden atılabilen farklı boylarda, yatay ve/veya düşeyde hareket kabiliyetine sahip ZOKA efektörleri bulunmaktadır.
Türk Deniz Kuvvetleri envanterinde bulunan Preveze ve Gür sınıfı denizaltılara Zoka sistemleri entegre edildi.
Zoka’nın ilk yurtdışı müşterisi Endonezya oldu. Yakın zamanda Endonezya Donanmasına ait denizaltılar Zoka ile donatılacak. Ayrıca STM tarafından modernize edilecek Pakistan Donanmasına ait Agusta sınıfı denizaltılara da sistem entegre edilecek. Toplamda dünyada 3 donanma sistemin kullanıcısı olacak.
Sistemlerin geliştirilmesine 2008 yılında Denizaltı İçin Akustik Aldatıcı Sistemi – DAKA adıyla başladı. Sonradan sistemlere ve dekoylara ZOKA – ZARGANA isimleri verildi.
ZOKA Özellikler:
- İhtiyaca göre farklı tip ve boyutlar
- Suüstü ve denizaltı platformları için tüm akustik güdümlü torpidolara karşı etkin savunma
- Modüler ve “state of the art” tasarım
- Hedef benzetiminde yüksek sadakat
- Uzun çalışma süresi
Programlanabilirlik
• Taktik farkındalık
• Torpido davranışını izleme
• Mevcut en uygun sakınma taktiğinin seçilmesi
• Atış öncesi programlanabilirlik
Hedef Benzetimi
• Hedef gürültüsü yayımı
• Hedefle orantılı hareket
• Torpido palsı olması durumunda cevap sinyalleri üretme
Gürültü Barajı
• Torpido alışını engelleyecek seviyede yayın
• Dar ve geniş band karıştırma
• Programlanabilir karıştırma taktiği
• Gürültü barajının hareketi
DAKA Projesi 15 Nisan 2008 tarihinde başlayıp 1 Ekim 2014 tarihinde tamamlandı. Proje kapsamında Türk Deniz Kuvvetleri envanterindeki AY sınıfı denizaltılar için 280, Preveze ve Gür sınıfı denizaltılar için 360 akustik aldatıcı ve karıştırıcı üretildi.
Türkiye’nin milli olarak ilk ve en büyük boyutlu akustik sistem projesi olan DAKA ile;
– İlk defa Milli Torpido Karşı Tedbir Sistemi geliştirildi.
– DAKA Sistemi tüm denizaltılarımızda ortak olan yegane askeri sistem oldu.
– Ülkemiz “Torpido Karşı Tedbir Sistemi” üretebilen birkaç ülke arasında yerini aldı.
– Yüksek süratli sualtı aracı tasarımı, seramik üretimi, mekanik ateşlemeli ve elektriksel ateşlemeli ısıl pil tasarım ve üretimi, transdüser ve hidrofon tasarım ve üretimi gibi kritik teknolojiler ülkemize kazandırıldı.
– Sualtı akustiğinde çok önemli bilgi birikimi ve altyapı kazanmış, diğer sualtı projelerinin de önü açıldı.
