TÜBİTAK BİLGEM tarafından verilen lisans ile birlikte KoçSavunma tarafından üretilen TB-SH 05 Sualtı Telefonu, suüstü ve denizaltı gemileri arasındaki iletişimi akustik dalgalar aracılığıyla sağlayan, mikroişlemci kontrole sahip NATO standartlarına uyumlu muharebe sistemidir. Deniz operasyonlarının karmaşık yapısına uygun olarak üretilen cihaz, dayanıklılığı ve işlevselliği ile ön plana çıkmaktadır.
Teknoloji transferi kapsamında KoçSavunma’nın üretimini gerçekleştirdiği Sualtı Telefonu (SATEL), ana ünite ve transduserden oluşmaktadır.
SATEL, farklı kullanım ihtiyaçları için esnek bir yapıya sahiptir. Bu sualtı telefonu aldığı/ gönderdiği ses dalgalarını ve bilgileri 24 saat boyunca kaydederek bilgisayar ortamına aktarımını sağlayabilmektedir. Ayrıca, suüstü gemisi ya da denizaltında ana ünitenin bulunduğu yerden farklı bir noktada muhabere yapılması amacıyla yardımcı ünite seçeneği de mevcuttur.
SATEL üzerinden haberleşme telefon ve telgraf olmak üzere iki farklı şekilde yapılabilmektedir. Mikrofon yardımıyla seçilen kanal üzerinden ses sinyalleri gönderilirken, iletişime geçilen gemiden gönderilen ses, SATEL hoparlöründen (ya da kulaklıktan), varsa Yardımcı Ünite hoparlöründen (ya da kulaklıktan) ve (varsa) Dâhili Muhabere hoparlöründen duyulmaktadır.
NATO protokollerine uyumlu olan SATEL’ in sahip olduğu ana özellikler ise şu şekildedir [3]:
- STANAG-1074 ve 1382 Standartlarına Uyum
- 3 Kademeli Ayarlanabilir Çıkış Gücü
- Özel Tasarım Kullanıcı Arayüzü
- Tüm Alt Birimlerini Otomatik Test Etme
- Sonar Koruma Arayüzü
- SONAR/Beacon (pinger) Sinyallerini Tespit Edebilme
- 24 Saat Ses Kaydetme, Ses Oynatma Özelliği
- SD/MMC Hafıza Kart Arayüzü İle Ses ve Bilgi Aktarımı
- Mesafe Ölçüm Özelliği: Tam otomatik mesafe ölçümü, maksimum 30.000 metre menzil
- Gemi İçi Kullanım Esnekliği: Mevcut gemi haberleşme sistemleriyle entegre çalışabilir.
Üretilen Sualtı Telefonları, MİLGEM ve açık deniz karakol gemileri (ADKG) için sabit, kurtarma gemileri içinse taşınabilir olmak üzere farklı tipleri bulunmaktadır. Ek olarak, SATEL’in şok izolatörlü ayaklı masaüstü ve başka bir platforma monte edilebilen sürümleri de bulunmaktadır.
Referans Kullanıcılar (2024):
- Deniz Kuvvetleri Komutanlığı (6 adet Suüstü Gemisi)
- DEARSAN (Türkmenistan, Nijerya Karakol Gemileri)
KoçSavunma, başta Türk Deniz Kuvvetlerinin ihtiyaçlarına karşılamaya yönelik çalışmalarını sürdürürken, 2020 yılında bu sualtı telefonunun yabancı bir deniz kuvveti gemisinde kullanımına yönelik sözleşme imzalarken, başka bir ülke gemisine İngilizce menüye sahip sualtı telefonu satışına yönelik sözleşme de 2021 başında yürürlüğe girdi [4].
KoçSavunma, TB-SH 05 Sualtı Telefonu’ nun ardından SATEL’ in dijital versiyonu için çalışmalarına devam etmekte. KoçSavunma Yönetici Direktörü Mehmet Hakan ÖKTEM’ in Mavivatan.net ile Eylül 2024′ de yaptığı söyleşide “Sualtı muhabere ortamını dijitalleştirmek üzere yürüttüğümüz dijital sualtı telefonu geliştirme projemizi çok önemli bir teknolojik katkı olarak görüyoruz. Nitekim 2024 sonundan itibaren halen inşası devam eden MİLGEM 6-7-8 gemileriyle başlamak üzere tüm yeni inşa edilen platformlarımız dijital sualtı telefonlarıyla donatılmaya başlanacaktır.” diyerek Dijital Sualtı Telefonu’ nun gelecekte başta yerli platformlar olmak üzere yapılacak teslimatların sinyalini verdi [5].
Sualtı akustiği ve elektroniği alanında çalışmalar yürüten KoçSavunma SATEL ile elde ettikleri tecrübeyle birlikte su üstünde tanıma-tanıtma IFF sistemlerinin su altı dünyasındaki karşılığı olan IFS sistemlerinin geliştirilmesini hedeflemektedir [6].
Kaynakça
[1] [2] https://www.kocsavunma.com/assets/pdf/Sualti-Telefonu.pdf
[4] https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/turk-savunma-sanayisinden-sualti-telefonu-ihracati/
[5] [6] https://mavivatan.net/kocsavunma-soylesi-kocsavunma-yonetici-direktoru-mehmet-hakan-oktem-2/